Živeti u zemlji koja se proteže od Horgoša do Prohora Pčinjskog i od Batrovaca do Vrške Čuke podseća na život u zemlji barona Minhauzena i grofa Potemkina. Prosto ne možete da podignete glavu od pozitivnih brojki kojima nas bombarduju zvaničnici na čelu sa najgrlatijim, premijerom Aleksandrom Vučićem. U Srbiji, po njihovim rečima raste gotovo sve – budžetski suficit, zaposlenost, izvoz, zarade.
Istina, raste i ono o čemu nerado govore – kršenje prava zaposlenih, zavisnost medija od političkih centara moći, nivo prostakluka u narodnoj skupštini i govoru političara, provlačenje političkih protivnika kroz tabloidno blato, etiketiranje kao stranog plaćenika i izdajnika svakog onog koji i za jotu ne misli isto kao premijer, partijsko zapošljavanje.
Istovremeno statistički podaci demantuju neke od tih gromoglasnih samohvala– prosečna plata nije 400 evra, raste broj onih koji su izgubili posao paralelno sa povećanjem broja zaposlenih što je svetski fenomen, a građani kupuju sve manje robe iako su im zarade statistički porasle.
No sve ovo je, ipak, manje važno od onoga što je glavni trend u zemlji– zamena demokratskih institucija ličnom vlašću Aleksandra Vučića kao i uglavnom uspešni pokušaji SNS da kontroliše sve – od mesnih zajednica i kućnih saveta, preko javnih preduzeća, do retkih srpskih opština koje još ne kontrolišu.
Čini se da naš premijer sebe vidi kao neku kombinaciju Fridriha i Petra Velikog sa Marijom Terezijom i Katarinom Velikom. Odnosno, kao starozavetnog mesiju čiji je zadatak da Srblje uvede u carstvo nebesko – Evropsku uniju.
Ono što se zaboravlja je da je vreme prosvećenih apsolutističkih monarha daleko iza nas. No dobro, reći ćete, šta je sa vladarima današnje Poljske, Madjarske i Turske, koji, dosta uspešno, zaobilaze većinu demokratskih tekovina i to, uglavnom, nekažnjeno.
Odgovor je naravno da, uz opasku da su Mađarska i Poljska već dugo u Evropskoj uniji, kao i da je Turska sa preko 80 miliona stanovnika, glavni oslonac NATO-a na južnoj granici Rusije. Srbija je, pak, tek odskora u kandidatskom statusu, nedefinisanih je granica, sa osetljivom politikom i EU i Rusija, sa puno siromašnih i vremešnih građana i, kao što smo već pomenuli, sa devastiranim institucijama.
A na putu ka Evropskoj uniji upravo se insistira na vladavini prava, nezavisnom sudstvu, profesionalnoj i odgovornoj policiji i administraciji, kao i na slobodnim medijima – što u Srbiji opstaje u tragovima.
Umesto toga, nezavisni kontrolni organi, kao što je zaštitnik građana, tretiraju se kao neprijatelji, nezavisne sudije kao čudne osobe, nevladine organizacije kao ispostave stranih obaveštajnih službi, opozicioni političari kao lopovi i kriminalci, a mediji koji kritikuju vlast kao rušitelji države i napadači na život premijera, koji ugrožavaju i njegovu porodicu.
Sa takvim ponašanjem i politikom će biti jako teško ući u Evropsku uniju, u ma kom obliku ona postojala. Istini za volju, neki spoljnopolitički potezi premijera zaslužuju svaku pohvalu, neki pak ne. No, sve to pada u vodu pred premijerovim političkim bagažom, formiranom u vreme kada je bio radikali, naročito, kada je bio ministar informisanja, a koji, u velikoj meri, koristi i danas.
To su samozaljubljenost, mesijanske ideje, nepoštovanje drugačijeg mišljenja, automatsko pretvaranje političkog protivnika u neprijatelja, nulta tolerancija na kritiku i prikazivanje sopstvenih odnosa sa značajnim svetskim političarima, kao bliskih, intimnih, pa čak i burazerskih.
Ono što je možda i veći greh od svega ovoga je pokušaj stvaranja šizofrenije kod sopstvenog stanovništva. Jer u to lako ulazite kada uporedite Potemkinova sela koje grade srpske vlasti sa sumornom srpskom svakodnevnicom. Drugi, naporni put je stvaranje pravog, mislećeg građanina koji će za svaki potez od vlasti tražiti objektivne, tačne i odgovore zasnovane na argumentima, a koji će finalni test položiti na izborima. To je dugačak, težak ali i jedni put ka savremenom demokratskom društvu, a Srbija na tom putu nije odmakla od početka.
